วัดศรีมหาราชา พระอารามหลวง ตำบลศรีราชา อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี

วัดศรีมหาราชา เป็น พระอารามหลวง ชั้นตรีชนิดสามัญ สังกัดคณะสงฆ์ธรรมยุติกนิกาย ตั้งอยู่ใน ตำบลศรีราชา อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี ที่ดินตั้งวัดมีเนื้อที่ 14 ไร่ 1 งาน 42 ตารางวา

วัดศรีมหาราชา เดิมชื่อว่า วัดศรีราชา ตามชื่อตำบล ตั้งเมื่อ พ.ศ. 2374 อาจจะสร้างก่อนหน้านี้แต่ปรากฏในทำเนียบวัด เมื่อปี พ.ศ. 2374 แต่เดิมวัดนี้สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย มีพื้นที่เพียง 7 ไร่เศษ ครั้นสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้าเสด็จพระราชดำเนินมาประทับ ณ พระตำหนักศรีราชา ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลเสด็จมาที่วัดศรีราชาเป็นเนืองนิจ และทรงมีพระราชประสงค์ให้วัดศรีราชาเป็นวัดของคณะสงฆ์ธรรมยุตและเรียกวัดนี้ว่า "วัดศรีมหาราชา" จนราว พ.ศ. 2473 หม่อมเจ้าไขศรี ปราโมช ได้ทรงซื้อที่ดินถวายวัด และคุณหญิงสงวน สุรศักดิ์ ได้บริจาคที่ดินซึ่งติดกับวัดอีก 1 ไร่เศษ วัดได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2513

อุโบสถเก่าประกอบพิธีผูกพัทธสีมา ก่อน พ.ศ. 2434 ต่อมาได้รับการบูรณะใหม่ ออกแบบผังโดย สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ โดยมีเจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี บริจาคทรัพย์ในการก่อสร้าง แล้วเสร็จราว พ.ศ. 2473 ไม่มีช่อฟ้าใบระกาประดับ ด้านหลังมีประตู 2 บาน ตรงเฉลียงข้างด้านหน้ามี 3 บาน หน้าบันอุโบสถด้านหน้าและด้านหลังมีตัวอักษรขอมลายทอง เป็นลายพระหัตถ์ของสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัตติวงศ์ ปูชนียวัตถุที่สำคัญ ได้แก่ พระประธานในอุโบสถ ปางมารวิชัย ศิลปะสมัยเชียงแสน หน้าตักกว้าง 2 ศอกกำ (1.1 เมตร) นามว่า หลวงพ่อทันใจ

ต่อมาในวันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2568 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะวัดศรีมหาราชาขึ้นเป็นพระอารามหลวงชั้นตรีชนิดสามัญ เพื่อเฉลิมพระเกียรติและเป็นพระราชกุศลเนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 28 กรกฎาคม 2567